Hond hapt en bijt in de riem: wat nu helpt écht?! (5 tips)

“Help, mijn hond valt mij aan tijdens het wandelen!” Je bent met je puppy of volwassen hond aan het wandelen en opeens lijkt er een knop om te slaan en begint de hond te springen en bijten tijdens het wandelen. Vaak is er niets bijzonders gebeurd tijdens het wandelen. Je bent misschien zelfs niemand tegengekomen, dus je zou denken dat dit niet door overprikkeling komt. Het emmertje van je hond is nog niet vol, toch? 

Het is heel vervelend als een hond een lijn doorbijt tijdens het wandelen, dit gebeurt regelmatig, zeker bij jonge en snel geprikkelde honden. Wat kan je hier het beste tegen doen? Corrigeren, of toch niet? In dit artikel gaan we hier dieper op in zodat je weet waar dit gedrag vandaan komt en wat je kunt doen.

Inhoudsopgave

• Hond bijt lijn doormidden
• Overprikkeling is de oorzaak
• Medische oorzaak
• Wanneer gebeurt het bijtgedrag?
• Over overprikkeling bij honden
• Bijtgedrag niet corrigeren
• Een ijzeren ketting aan de riem?

Hond bijt de lijn doormidden

Het gebeurt regelmatig dat een hond buiten door overprikkeling de riem of lijn doormidden bijt. Ook zien we het vaker gebeuren dat een hond de eigenaar of baas bijt en een soort ‘aanvalt’. Hij hapt en springt in de armen en benen van de baas. Dit gebeurt niet uit agressie maar doordat een hond gewoonweg geen raadt meer weet met zichzelf. Dit is de enige manier waarop de pup met  frustratie van de overprikkeling weet om te gaan.

Hondentandjes zijn sterk en krijgen alles kapot als ze het willen. Ook een hondenriem kan helaas door midden worden gebeten. Als een hond er alleen al in hapt kan een riem al beschadigen. Hondenriemen zijn gemaakt om héél veel trekkracht aan te kunnen, maar hondentandjes? Helaas knaagt een hond met gemak zo een riem doormidden. Onverwoestbaar is een hondenriem helaas niet.

De hond heeft flink in deze riem gebeten

Ook in deze riem is flink gebeten en op gekauwd.

Overprikkeling is de oorzaak

Zonder dat jij het doorhebt is het emmertje van de hond overgelopen tijdens het wandelen. Omdat een hond veel beter hoort en ruikt dan wij merken wij dit niet meteen. Een hond kan ruiken wie er die dag allemaal gelopen heeft op de route van de wandeling. Of hij ziet dingen die jou niet meer opvallen zoals andere dieren, denk aan vogels, katten of andere honden.

Overprikkeling kan ook sneller gebeuren als een hond minder goed slaapt. Door goed te slapen verwerkt een hond prikkels van die dag. Slaapt een hond in de nacht slecht, dan is er een grotere kans dat de hond de dag daarna sneller overprikkeld is. Lees hier alles over de slaapbehoefte van honden.

Medische oorzaak

Wanneer een hond om het minste of geringste overprikkeld is, meer dan de gemiddelde hond, dan kan dit een medische oorzaak hebben. Het is daarom altijd belangrijk om dit goed in de gaten te houden. Zo had een hond van een collega van pup af aan een slecht werkende schildklier, dit uitte de hond door de eigenaar tot bloedens toe te bijten wanneer hij overprikkeld was. De hond kon hier niets aan doen, de oorzaak was medisch. Zijn baasje heeft alles op alles gezet om de hond te laten onderzoeken bij de dierenarts omdat zij het vermoeden had dat de oorzaak medisch was. Zodra hij medicatie voor zijn schildklier zat had ze een hele andere hond.

Dit zijn andere oorzaken die een rol kunnen spelen bij overprikkeling:

• De hond heeft stress. Veel honden raken sneller overprikkeld wanneer ze gestrest zijn, het is een coping mechanisme en het leidt af van de stress die ze ervaren. Voor een eigenaar kan dit best lastig zijn om te horen, want niemand wil dat zijn hond gestrest is. Toch zorgt ons drukke leven vaak voor best wel veel stress. Sommige honden zijn er bijvoorbeeld niet voor gemaakt om in een (drukke) stad te leven, sommige honden krijgen (door nare ervaringen) erg veel stress bij het zien van andere honden en hebben constant stress wanneer ze blaffen en uitvallen. En wist je dat het gooien van tennisballen stresshormonen aanmaakt? Elke dag met ballen gooien kan zorgen voor chronische stress door het constant aanmaken van cortisol.
• De hond heeft pijn. Eigenlijk lijkt deze oorzaak heel er op stress. Wanneer een hond pijn heeft, heeft hij door de pijn stress. Veel honden lopen ongezien met pijn rond zonder dat dit wordt opgemerkt door de eigenaar. Hoe goed je je hond ook kent, toch kan een hond dit voor je verbergen. Geloof mij, ik had het ook niet meteen in de gaten toen onze hond haar kies had gebroken: ze at gewoon, speelde gewoon en deed even vrolijk als altijd. Toch had ze hier ontzettend veel pijn aan. Honden laten van nature geen pijn zien, dit wordt namelijk als zwakte gezien. Wanneer een hond pijn laat zien brengt hij zichzelf in gevaar, dit zit zo in zijn natuur. Laat de hond niet alleen controleren bij de dierenarts maar zéker ook, minstens 1x per jaar, bij een hondenfysiotherapeut of hondenosteopaat. Deze mensen gaan het hele lichaam langs en zijn specialisten in pijn ontdekken. Wist je dat veel honden rondlopen met blokkades in hun rug door een verkeerde beweging met bijvoorbeeld spelen met andere honden?
• De hond heeft giardia (of giardia gehad). Giardia is een parasiet dit de darmen aantast. Hierdoor neemt een hond minder goed voedingsstoffen op maar kan hij ook afwijkend gedrag gaan vertonen. Er wordt steeds meer bekend over de brain-gut connectie. Wanneer de darmen aangetast worden dan heeft dit invloed op gedrag. Veel neurotransmitters worden in de darmen aangemaakt. Bij honden die giardia (hebben gehad) zie je vaak dat ze afwijkend gedrag kunnen vertonen zoals het obsessief eten van modder, stokjes, zand of poep. Meer lezen over giardia? Klik hier!

Wanneer gebeurt het bijtgedrag?

Als je oplet dan zal het opspringen en bijten vaak gebeuren tijdens twee momenten. Het eerste moment is vaak het begin van de wandeling. De hond is enthousiast dat hij mag wandelen en door zijn enthousiasme raakt hij overprikkeld. Door deze emotie te uiten springt hij op en bijt hij in de riem of bijt hij in de eigenaar. Het tweede moment is vaak op de helft of aan het einde van de wandeling. Doordat een hond een opeenstapeling aan prikkels heeft binnen gekregen komt dit eruit door te bijten en springen. Het emmertje loopt zogezegd over.

Over overprikkeling bij honden

Lees hier ons blog over overprikkeling en bijtgedrag bij puppy’s, waardoor je leert hoe je met een puppy om kan gaan die oververmoeid, overprikkeld is en veel bijt. Hierin vind je goede tips, bijvoorbeeld:

1. Laat de pup bij het wandelen snuffelen, wandel op het tempo van de pup. De afstand is niet belangrijk. Snuffelen is een natuurlijke behoefte van honden en zorgt voor minder stress. Lees hier meer over de snuffelbehoefte van honden.
2. Laat de pup meer slapen, een pup heeft veel slaap nodig. Vind de pup het lastig om zijn rust te pakken, ga dan naast de pup een boekje lezen. Wees zelf rustig en praat zo min mogelijk.
3. Zorg voor puppy kauwsnacks waar de pup wél op mag kauwen. Maak de omgeving puppy-proof. Heeft de pup toch iets gepakt wat hij niet mag hebben, ruil dit dan om voor een lekker botje waar de pup zijn kauwbehoefte op kwijt kan.
4. Ondersteun je pup met onze minder stress mix, dit is een natuurlijk middel dat niet verdooft of versuft, maar helpt om meer te ontspannen en prikkels beter te verwerken. Het helpt bij angst en stress, overprikkeling is een vorm van stress. Lees hieronder verder.

Ervaring met de minder stress mix

Ervaring met de minder stress mix

Bijtgedrag niet corrigeren

Het is een logische gedachtegang: een hond die in de riem (of eigenaar) bijt vertoont ongewenst gedrag en daarom moet je dit gedrag corrigeren om het te stoppen. Maar deze gedachtegang is helaas onjuist. Het corrigeren van een hond die overprikkeld is werkt averechts, zeker wanneer je niet naar de oorzaak kijkt.

• Corrigeer je een hond die snel overprikkeld raakt omdat hij stress heeft, dan zal een hond nog meer stress ervaren en zich daarnaast niet begrepen voelen. De neiging om nog meer in de riem te bijten wordt groter.
• Wordt het gedrag onderdrukt dan kan een hond zichzelf gaan verwonden om de frustratie te uiten. Honden likken en bijten zichzelf bijvoorbeeld kaal door stress omdat ze geen raad met zichzelf en hun emoties weten.
• Corrigeren onderdrukt gedrag, het beschadigt de band en lost niets op. De hond zit er namelijk nog steeds mee. Als je dit gedrag op wil lossen dan zal je hier op een positieve manier mee aan de slag moeten gaan door dit op meerdere vlakken aan te pakken.

Een ijzeren ketting aan de riem?

Er wordt door hondentrainers vaak geadviseerd om een ijzeren ketting aan de riem vast te maken, een zogenaamde anti-bijt riem voor de hond. Een anti-bijt riem zou ervoor zorgen dat de hond niet meer in de riem kan bijten maar in het ijzer hapt, hierdoor gaat de riem niet kapot. Omdat ijzer onprettig is in de bek zou een hond ophouden met bijten. Maar helpt dit wel echt?

Op die manier kan de riem inderdaad niet meer kapot gaan, maar er wordt niet aan de oorzaak van het bijten gedaan waardoor het gedrag op een andere manier weer de kop opsteekt. De hond is er niets mee opgeschoten: hij is nog steeds overprikkeld maar dit niet meer kan uiten.

Vaak zie je dan dat de hond dan maar uit frustratie in de arm van de eigenaar wil bijten (redirected agression oftewel omgeleide agressie). Een hond kan jou dan aanvallen tijdens het wandelen en dat wil je voorkomen. Werk aan overprikkeling,  kijk of er geen medische oorzaak zoals giardia achter zit en probeer je hond te begeleiden in plaats van te corrigeren. Het onderdrukken van gedrag maakt alles alleen maar erger.