Hoe socialiseer je je puppy het beste

Op deze manier socialiseer jij je hond of pup écht goed!

Je krijgt binnenkort een puppy of je hebt net je puppy in huis en vraagt je wellicht af hoe je je puppy het beste socialiseert. Klopt het dat je zo veel mogelijk moet doen en opzoeken zodat jouw pup binnen een paar weken van alles heeft gezien en leert kennen? Ben je bang om dingen verkeerd aan te pakken of merk je dat jouw pup angstig reageert als je hem meeneemt naar situaties zoals het schoolplein? Socialiseren betekent niet je pup in hele korte tijd overal mee naartoe nemen en het liefst dan ook nog eens naar hele drukke omgevingen.

Een pup hebben brengt uitdagingen met zich mee en één van deze uitdagingen is het op de juiste wijze socialiseren van jouw pup. Een puppy die goed gesocialiseerd wordt zal op latere leeftijd ontspannen en rustig zijn in allerlei situaties en omgevingen. Maar dit betekent niet dat je je puppy overal maar mee naartoe moet slepen en hem moet overweldigen met nieuwe ervaringen.

Pas op dat socialiseren geen traumatiseren of oversocialiseren wordt. Veel mensen nemen hun puppy meteen mee naar de kinderboerderij, de bus, de trein, een schoolplein, langs drukke wegen, een winkelcentrum, naar het stand of bos met tientallen honden. Een baby neem je ook niet elke dag mee naar nieuwe omgevingen. Helaas is dit dé meest gemaakte fout als het gaan om het socialiseren van puppy’s.

Hoe lang duurt het socialiseren bij een hond? Wat kan je doen om jouw pup goed te socialiseren en wat kan je beter niet doen? Klopt het dat je een pup beter niet kunt oppakken maar op vier pootjes moet laten staan, ook al is hij bang? Kan je je pup het beste voordat hij 17 weken oud is kennis laten maken met álles, of kan dat ook op latere leeftijd nog? Allemaal vragen die we in dit blog beantwoorden met één doel: dat jij jouw pup kunt socialiseren tot een stabiele hond.

Slechte socialisatie hond

Inhoudsopgave

Wat is belangrijk als het gaat om socialisatie?

Veel mensen zijn opzoek naar een manier hoe je je hond leert socialiseren. Er zijn een aantal factoren van belang die ervoor zorgen of socialisatie zal slagen. Houd hier rekening mee, want je kunt nog zo je best doen, als er niet aan deze drie pijlers wordt voldaan zal het socialisatieproces eerder neigen naar traumatiseren.

  • Hechting & veiligheid: bij socialisatie speelt hechting en veiligheid een cruciale rol. Hechting is ontzettend belangrijk voor een jonge pup die net bij zijn moeder weg is. De veilige zone van een pup is heel klein in het begin en het heeft tijd en de juiste aanpak nodig om dit uit te breiden. Wanneer een hond veilig gehecht is zal hij vertrouwen hebben in de wereld. Hij heeft iets om op terug te vallen en weet dat er een basisveiligheid is, dit heeft tijd nodig. Een hond die niet goed gehecht is kan allerlei problematiek ontwikkelen waaronder angst en nieuwe situaties niet durven te ontdekken. Bij socialisatie is hechting en veiligheid van uiterst belang, omdat je juist wil dat jouw hond in nieuwe situaties nieuwsgierig is en durft te ontdekken met een gezond portie zelfvertrouwen.
  • Vertrouwen & keuzes maken: tijdens het socialiseren dient een pup vertrouwen te krijgen in zijn omgeving door positieve ervaringen op te doen én keuzes te mogen maken. Een jonge pup moet het vertrouwen krijgen in de wereld om zicht heen en zichzelf. Een pup krijgt vertrouwen wanneer hij keuzes mag maken, omdat hij dan anatomie heeft over zijn leven. Elk wezen, ook een hond, heeft het nodig om keuzes te mogen maken. Dit kunnen hele kleine keuzes zijn, zoals de keuze om te bepalen waar en hoelang je ergens wandelt, in een boogje te lopen bij het ontmoeten van andere honden of om uit een situatie te mogen en kunnen gaan. Wij bepalen ontzettend veel voor onze honden. Als je goed kijkt zal je zien dat een hond eigenlijk vrij weinig te bepalen heeft, nog minder dan andere dieren. Zo mogen ze niet eens zelf bepalen wanneer ze mogen ontlasten, de hond is het enige dier dat deze keuze zelf niet mag maken.

Het belangrijkste is dat de pup leert dat jij er voor hem bent en steun geeft als hij dit nodig heeft. En dat hij altijd een keuze heeft om uit een situatie te gaan. Want dit zorgt ervoor dat het een stabiele, open en nieuwsgierige hond wordt. Hij heeft namelijk geleerd dat hij de regie heeft in situaties en ook uit een situatie weg kan gaan. Veel honden kennen dit niet, er wordt niet naar hen geluisterd en ze moeten alles ondergaan. Dit zijn vaak mensen die er een hond bij hebben voor de leuk, maar zich niet verdiepen in hondengedrag.

Socialisatie checklist puppy

Oversocialiseren van puppy’s

Als je op internet leest hoe je het beste je pup socialiseert, lees je dingen als: “Bekijk de volgende socialisatielijst, schema of socialisatie pup checklist en vink zo veel mogelijk af voordat de pup 12 weken is. Een pup jonger dan 12 weken vindt alles leuk en zal alles positief opslaan, want na 12 weken begint de angstfase. Je moet vroeg beginnen en niet rustig aandoen, omdat nieuwe dingen na 12 weken laten zien een recept is voor een bange hond“.

Mensen willen vaak te snel en veel te veel in hele korte tijd. Een pup moet alles al meteen leren en kunnen. In de eerste weken zijn alle nieuwe indrukken van het nieuwe huis met nieuwe mensen en nieuwe wandelroutes genoeg om te verwerken. Al deze indrukken kosten al genoeg energie. Je hoeft echt niet bang te zijn dat jouw pup alles voor 12 weken moet hebben gezien en dat hij anders angstig wordt. Juist als je te veel doet zorgt je voor angst. Gooi je pup niet in het diepe.

Wanneer je een pup oversocialiseert kan dit vervelende gevolgen hebben. Oversocialiseren betekent dat je de pup op dusdanige wijze socialiseert, dat je niet in de gaten hebt dat het te veel is voor de pup. Je herkent de signalen niet en je werkt een lijstje af, want de pup moet het toch leren? Niet alleen voor jou, maar ook voor de pup heeft dit negatieve gevolgen. Een pup gaat van oversocialiseren namelijk niet fijn in zijn vel zitten en zit zichzelf in de weg. Dit kan op langere termijn zorgen voor een nerveuze hond die niet goed met prikkels om kan gaan.

De gevolgen van oversocialiseren kunnen onder andere zijn:

  • Veel bijtgedrag
  • Niet in slaap kunnen vallen
  • Hyperactief gedrag
  • Altijd druk zijn
  • Overal naartoe willen omdat dit zo geleerd is
  • Rijgedrag (op mensen, andere honden of kussens/knuffels)
  • Begin van uitvalgedrag
  • Blaffen aan de lijn
  • Fixeren bij het zien van een andere hond
  • Liggen op de grond bij het zien van een andere hond

Lees ook ons blog: Help, mijn puppy bijt! Bijtgedrag & Overprikkeling

Niet alles hoeft in een paar weken tijd!

Hoe lang duurt het socialiseren van een hond? Socialiseren duurt een heel leven lang, zelfs een oudere hond kan je socialiseren in nieuwe omgevingen. Er wordt gezegd dat de socialisatieperiode tot 16-17 weken is, maar dit is niet correct. Wees je ervan bewust dat socialiseren niet stopt als een pup 17 weken oud is. Een pup van 17 weken hoeft niet overal geweest te zijn. Je hoeft niet bang te zijn dat jouw pup na deze leeftijd opeens niet meer kan wennen aan nieuwe situaties.

Wist je dat veel pups juist veel beter socialiseren en wennen aan nieuwe prikkels als zij juist wat ouder zijn? Dit betekent niet dat je niet hoeft te socialiseren, maar wel op een rustig tempo. Het leven is in een hele korte tijd een stuk drukker geworden, kijk maar naar al het verkeer op straat. Het is niet erg om alles wat rustiger aan te doen. Werk eerst eens aan de hechting, veiligheid en vertrouwen. Als de basis goed is, dan zal socialiseren automatisch veel beter gaan en voorkom je dat een pup angstig wordt omdat het hem te veel wordt.

Wat bij socialiseren belangrijk is, is om dit op het tempo van jouw pup te doen. En dit weet jij het beste, want jij kent je pup. Aan het begin natuurlijk nog niet zo heel goed, maar na een paar weken ben jij diegene die de meeste signalen zal herkennen. Hiervoor is het wel van belang dat je je verdiept in kalmerende signalen en stresssignalen; hiermee ‘praten’ honden. Als je deze signalen herkent kan je hierop inspelen, je zult leren wanneer een situatie genoeg is geweest. Hierdoor krijgt de pup ook meer vertrouwen in jou, want jij begrijpt de hond en luistert naar zijn behoeften.

Wat als je pup er nog niet aan toe is?

Socialiseren gaat een heel hondenleven lang door. Is jouw pup er nog niet aan toe, dan komt er zeker een moment waarop hij zich beter in zijn vel voelt en je alsnog kunt oefenen met nieuwe situaties. Hoe ouder een pup wordt, hoe beter hij om kan gaan met prikkels. Het is niet erg om te wachten tot de pup eraan toe is. Voor veel pups is het soms allemaal net wat te veel en gaat het een paar weken later opeens een stuk beter. Het belangrijkste is om negatieve associaties en angst te voorkomen, omdat dit een blijvende negatieve indruk kan achterlaten. En daar kan een hond echt flink last van hebben.

Hoe meer tijd een pup krijgt om het socialiseren op zijn eigen tempo te doen, hoe stabieler hij wordt. Je hoeft niet direct naar allerlei vreemde omgevingen te gaan. Zeker niet in de eerste paar weken. Sleep je pup alsjeblieft de eerste twee weken niet al meteen mee naar puppycursus, dit is vaak veel te heftig. In jouw omgeving is genoeg te ontdekken: allerlei geurtjes, geluiden, dieren en objecten die een pup tijdens de korte wandelingetjes in jouw eigen buurt ziet. Pas als je merkt dat jouw pup daar oké mee is, kan je dit rustig uitbouwen naar andere omgevingen.

Dit hoeven niet direct drukke omgevingen te zijn. Een andere omgeving zorgt ook al voor nieuwe indrukken (nieuwe geurtjes en nieuwe ondergronden). Ga bijvoorbeeld op een rustige dag naar het bos op een tijdstip dat er weinig mensen zijn. Ga daar 20 minuten heen, je hoeft geen lange wandeling te maken, maar laat je pup lekker snuffelen en zelf bepalen waar hij geen wil lopen. Op die manier zorg je voor een positieve ervaring!

Hoe socialiseer je een angstige hond

Mag je een pup meetrekken tijdens het socialiseren?

Het is heel natuurlijk voor een pup om de eerste periode niet van huis weg te willen. Het huis is bekend en is veilig, terwijl de buitenwereld onbekend en onveilig is. Door een pup mee te trekken de ‘onveilige’ buitenwereld in, maak je deze buitenwereld niet veilig en leuk. Let op het tempo van de pup en pas je daarop aan. Ook al ziet het er voor de omgeving misschien wat vreemd uit dat je 5 minuten lang stilstaat op straat omdat je pup van alles aan het observeren is. Lees ook ons blog: “Help, mijn puppy wil niet lopen!“

Trek je pup nooit mee als hij niet mee wil lopen. Als je je pup meetrekt, geef je hem geen keuze. De pup gaat zijn omgeving eng vinden als je hem meetrekt, wat slecht is voor het vertrouwen van hem in jou. Een pup staat zonder reden stil. Alles wat een hond doet, is communicatie. Staat een pup stil, dan wil hij daarmee iets aangeven. Een pup staat regelmatig stil om nieuwe indrukken te verwerken. Dit kan van alles zijn: zicht, geur, geluid en zelfs de ondergrond waarop een pup loopt. Geef de pup de tijd om deze indrukken in zich op te nemen en ervan te leren. Meetrekken veroorzaakt stress en vermindert het leervermogen.

Traumatiseren in plaats van socialiseren

Veel mensen denken dat je een pup naar allerlei drukke omgevingen moet nemen en hem het maar laten uitzoeken, want hij moet het toch leren? Veel pups worden in situaties geplaatst omdat men denkt dat dit zo hoort, want als de pup volwassen is moet hij hier ook mee dealen. Wanneer een pup angstig wordt tijdens de socialisatie, zou je hem vooral moeten negeren want anders beloon je de angst, toch?

  • Je bent niet bezig met socialiseren op het moment dat je pup angstig is, je hem in bepaalde situaties dwingt of je te veel nieuwe prikkels opzoekt in te korte tijd. Je bent dan bezig met traumatiseren in plaats van socialiseren. Krijgt een pup trauma’s dan kan dit zijn hele leven lang impact hebben.
  • Op het moment dat je ergens bent en je pup is angstig, dan ben je al te ver gegaan. Ook al ben je nog maar net in een nieuwe omgeving, wanneer een pup angst laat zien dan geeft hij aan dat hij er nog niet klaar voor is. Werk op dat moment eerst aan vertrouwen in de eigen omgeving, waarbij je de pup leert ontdekken op eigen tempo. Bijvoorbeeld door vreemde voorwerpen in de tuin te leggen en hem dit zelf te laten onderzoeken (dit heet een verrijkte omgeving).
  • Een pup leer je niets door hem “door de angst heen te halen“, of: “door de angst te negeren en gewoon blijven doorlopen, dan leert hij het wel“.  Bij angst staat een hond in overlevingsstand en nemen de hersenen geen nieuwe informatie op, behalve de negatieve associatie die er ontstaat. De kans dat een hond nóg angstig wordt is groot, niet alleen voor deze situatie, maar ook in allerlei andere nieuwe situaties. Dit kan nog steeds impact hebben als de hond uiteindelijk volwassen is.

Wist je dat angst een emotie is, en je een emotie niet kunt belonen? Angst wordt niet erger als je je hond aandacht geeft als hij angstig is: juist niet! Negeer je hond nooit bij angst. Wanneer een hond angstig is, heeft hij juist behoefte aan steun. Hij wordt alleen maar angstiger als hij het gevoel heeft dat hij er helemaal alleen voor staat. Een hond is een groepsdier en steun zorgt voor veiligheid, juist ook bij honden. Dat je een angstige hond moet negeren omdat je anders de angst bevestigt en beloont, is een van de grootste fabeltjes die bestaan.

Puppy optillen socialisatie

Socialiseren draait om emoties

Socialiseren doe je door je pup positieve ervaringen te laten opdoen met nieuwe objecten, personen, dieren en omgevingen. Socialiseren draait om emoties: hoe voelt een hond zich in deze situatie? Bij goed socialiseren voelt een pup zich in een situatie goed en zelfverzekerd en niet angstig. De hond moet een positief gevoel hebben in de situaties en omgevingen waar hij gesocialiseerd wordt en moet niet overweldigd raken. Hierbij is het leren lezen van je hond het belangrijkste, zodat je op zijn gedrag kunt inspelen.

De belangrijkste vraag als je bezig bent met socialiseren: hoe voelt een hond zich in een bepaalde omgeving of situatie? Een hond die op een goede manier gesocialiseerd is, zal zelfverzekerd zijn in allerlei situaties omdat hij weet dat er niets ergs zal gebeuren. Hij heeft vertrouwen in de wereld om zich heen. Hij heeft weinig tot geen angst ervaren tijdens het ontdekken van nieuwe situaties, waardoor hij nieuwsgierig is durft te ontdekken. Hij heeft eerder positieve ervaringen opgedaan, weet zich te redden in nieuwe omgevingen én voelt zich goed bij allerlei prikkels.

Waar houd je rekening mee tijdens socialiseren?

Socialiseren hoeft echt niet ingewikkeld te zijn. Je hoeft geen socialisatie pup checklist of hele socialisatieschema’s bij te houden. Laat het los, kijk eens naar wat jij belangrijk vindt en niet naar wat ‘hoort’ volgens iedereen. Volg hierin je gevoel. Ook al is jouw gevoel het tegenovergestelde van een trainer (niet iedere trainer volgt namelijk bijscholing, sommigen al meer dan 20 jaar niet meer). Je laat de pup rustig wennen aan nieuwe situaties, stap voor stap, zonder dat het overweldigend wordt. Hiervoor is het erg belangrijk om je hond goed te leren lezen op stresssignalen en dat je zorgt dat hij altijd een keuze heeft.

Dit zijn een aantal belangrijke pijlers voor een goede socialisatie:

  • Tijdens het socialiseren is het belangrijk dat de pup niet bang wordt en wanneer de pup wel tekenen van angst laat zien, dat je daar op de juiste manier op reageert.
  • Tijdens socialiseren is het belangrijk dat dit positief begint en positief eindigt. Ga niet te lang door als iets goed gaat, omdat het negatief kan eindigen op het moment dat iets te veel wordt. Liever eerder stoppen dan te lang doorgaan.
  • Zorgt dat een hond altijd een keuze heeft om weg te gaan uit een situatie. Het is niet erg om weg te gaan als het te veel is. Een pup leert dat er naar hem geluisterd wordt. Honden die een keuze hebben zijn minder snel angstig, durven situaties beter te onderzoeken en raken sneller vertrouwt met nieuwe omgevingen.
  • Socialiseer niet in te grote stappen. Voor een pup kan het te overweldigend zijn om plotseling midden op een schoolplein te zijn met allerlei kinderen om hem heen, terwijl hij niet uit de situatie weg kan. Als een pup hier niet aan toe is, zal hij angstig worden, wat je juist wilt voorkomen tijdens socialisatie.
  • Je kunt het beste de situaties waarvan jij belangrijk vindt dat jouw pup hieraan gewend raakt, langzaam opbouwen. Dit doe je stap voor stap, zodat je kunt gaan voor succes. Als de basis goed is en je pup stabiel opgroeit, hoef je niet elke situatie te oefenen, want dan krijgt de hond basisvertrouwen in allerlei nieuwe omgevingen.
  • Een hond hoeft niet álle situaties te kennen. Veel mensen socialiseren hun hond in zo veel situaties die eigenlijk helemaal niet van belang zijn voor die specifieke persoon. Kom jij nooit op een schoolplein, dan hoeft jouw pup dit ook niet te leren. Als dit toch op latere leeftijd van belang is, dan kan jouw hond dit ook op latere leeftijd nog leren. Socialiseren gaat een héél leven lang door en ook volwassen honden kunnen prima nieuwe dingen leren.
  • Een pup heeft tijd nodig om alles te verwerken. Goede slaap is hiervoor erg belangrijk. Lees ook ons blog: “Slaapbehoeften van de hond“, hier vind je veel nuttige tips!

Socialiseren van een pup op een schoolplein

Hoe socialiseer je je pup op een goede manier en hoe begin je daarmee? We nemen als voorbeeld een pup socialiseren op een schoolplein.

  1. Bedenk eerst of deze situatie echt noodzakelijk is voor jouw pup om te leren. Sta jij dagelijks bij het schoolplein om je kind op te halen en kan jouw hond dan echt niet thuisblijven, dan kan het handig zijn om de pup hier rustig aan kennis mee te laten maken. Kom jij niet op het schoolplein maar wil je je pup gewoon leren wennen aan drukte, dan zou ik adviseren om iets anders op te zoeken.
  2. Het nadeel van een schoolplein zijn alle kinderhandjes die aan jouw pup willen zitten en ontzettend veel lawaai en beweging. Kinderen zijn in de ogen van honden heel onvoorspelbaar. Veel honden vinden een schoolplein helemaal niet leuk, ook al laat je ze hieraan wennen. Als een hond op jonge leeftijd negatieve ervaringen krijgt met kinderen, kan hij hierdoor een trauma krijgen en niet sociaal worden naar kinderen. Dat wil je voorkomen. Bescherm je hond hier te allen tijden voor.
  3. Begin door eens op een afstandje naar het schoolplein te kijken, ga daar gewoon even een kwartiertje staan of zitten met de pup. Alleen kijken is ook socialisatie. Vanaf een afstandje krijgt een pup allerlei ervaringen mee: hij hoort allerlei nieuwe geluiden, ruikt nieuwe geuren en ziet nieuwe dingen.
  4. Gaat dit goed? Loop de volgende keer naar de ingang van het schoolplein toe, in de avond wanneer er niemand is, en laat de pup zelf bepalen waar hij heen gaat. Er is zo veel te snuffelen, al die geurtje! Wil hij weg, dan is dit ook prima. Dan zijn alle geurtjes op het schoolplein op dat moment nog even te veel. Gaat hij op onderzoek uit, geweldig! Stop wel voor het moment dat het te veel wordt, zodat het een positieve ervaring blijft. Dit bekent soms na 2 minuten alweer naar huis.
  5. Loop de keer daarop eens (op een afstandje) langs het schoolplein met je pup op het moment dat er een paar groepen pauze hebben. Zo kan de pup wennen aan de geluiden en wordt hij niet geaaid door kinderen. Kijk naar de signalen die je pup laat zien, wil hij uit de situatie, luister dan en neem afstand. Zijn er kinderen die naar het hek rennen en vragen of ze de pup mogen aaien, dan kan je uitleggen dat dit nu nog niet kan omdat de pup eerst nog veel moet leren. Wil je de pup wel laten wennen aan kinderen, begin dan met één kindje en laat het kindje de pup niet bovenop het hoofd aaien.
  6. Een volgende keer kan je de pup optillen en langzaam wat dichter naar een drukker schoolplein toe gaan. Maar ga niet vooraan staan. Laat de pup observeren zonder dat iemand de pup aait of aandacht geeft. Je kunt bijvoorbeeld een waarschuwingssleeve met ‘niet aaien’, ‘in training’, of ‘houd afstand’ bij de pup omdoen. Geef grenzen aan en til je pup op, zodat de kinderen op afstand blijven. Let wel op de signalen; als je een pup optilt heeft hij geen keuze om uit de situatie te gaan. Dit kan wel als je op de signalen let.
  7. Gaat dit goed dan kan je een volgende keer de pup neerzetten, maar ga dan niet vooraan het schoolplein staan. Je kunt met je kind(eren) afspreken dat je wat meer afstand houdt van het schoolplein, maar wel op dusdanige afstand staat dat jij jouw kinderen kunt zien. Vrijwel geen enkele hond wordt blij van gillende en schreeuwende kinderen die langs rennen het schoolplein af. En het is ook helemaal niet nodig dat een hond hiermee in aanraking komt.
  8. Neem je pup niet meteen twee keer per dag 5 dagen in de week mee naar het schoolplein. 1-2 keer per week is echt voldoende, zeker in het begin. Een pup heeft tussendoor dagen met rust nodig, anders krijg je een overprikkelde pup die veel gaat bijten.

Nog meer tips voor de socialisatie!

Maak een plannetje. Kijk naar belangrijke situaties die jij wil oefenen. Houd hierbij rekening met wat jouw pup aan kan en zorg ervoor dat je 1-2 dagen helemaal niets met je pup doet zodat hij de gebeurtenis kan verwerken. Bouw stappen rustig op en pas als de vorige stap goed gegaan is kan je verder. Zodat de pup vertrouwen krijgt in zijn omgeving, niet overprikkeld raakt en positieve ervaringen opdoet.

Zorg ervoor dat de pup ontspannen blijft en houd de oefensessies kort. De pup krijgt zo veel nieuwe indrukken, waardoor overprikkeling snel kan optreden. Stop op het moment dat het goed gaat, omdat positieve ervaringen het belangrijkst zijn. Als je een stapje te ver gaat, kan het misgaan en dit wil je voorkomen. Je wilt dat je pup aan zoveel mogelijk dingen went, maar doe dit rustig en stap voor stap. Zorg ervoor dat de pup zo ontspannen mogelijk een nieuwe omgeving verlaat en daarna voldoende kan slapen om alle nieuwe indrukken te verwerken.

Je mag een pup gerust optillen om samen naar iets nieuws te kijken. Optillen zorgt er niet voor dat jouw hond verwend wordt, gaat blaffen of juist bang wordt (tenzij je je zelf héél angstig reageert als je je hond optilt). Optillen kan het minder spannend maken, omdat de pup leert dat het veilig is en hij jou als steun heeft. Wanneer dit goed gaat, kun je de pup een volgende keer op de grond zetten en kijken hoe dit gaat. Als de pup aangeeft dat hij het niet eng vindt, kun je geleidelijk aan stapjes verder gaan.

Veelgestelde vragen

Hieronder zullen we veelgestelde vragen beantwoorden omtrent socialisatie. Zoals kan je een hond socialiseren op latere leeftijd? Hoe kan je een hond socialiseren met andere honden? Kan je het beste een socialisatie pup checklist gebruiken? Hoe socialiseer je een angstige hond?

Kan je een hond socialiseren op latere leeftijd?

Veel mensen vragen zich af of je een oudere hond nog kunt socialiseren. Het antwoord is: ja! Ook een volwassen hond kan je op latere leeftijd socialiseren. Sommige mensen zijn wat terughoudend met het adopteren van een oudere hond, omdat ze denken dat je een oudere hond niets meer kunt leren en ook niet kunt socialiseren, maar dit is niet waar. Socialiseren gaat een heel leven lang door, ook als een hond een ouder is.

Een oudere hond leert op dezelfde manier als een jonge hond, en soms zelfs sneller, maar dat hangt af van de individuele hond. Een oudere hond die bijvoorbeeld helemaal niets kent, zal wat meer moeite hebben met socialiseren in nieuwe omgevingen en zal hier rustig de tijd voor moeten krijgen. Als een hond op latere leeftijd niet veel prikkels gewend is, kan je het socialiseren stapje voor stapje opbouwen. Een oudere hond die in zijn leven meer is tegengekomen zal vaak juist sneller leren dan een puppy waar alles nog nieuw voor is.

Hoe hond socialiseren met andere honden?

Wanneer je je hond wil socialiseren met andere honden, wees dan voorzichtig met ontmoetingen van vreemde honden. De meeste bijtincidenten tussen honden gebeuren tussen aangelijnde honden die elkaar niet kennen. Het is een fabeltje dat een volwassen hond een pup nooit zal bijten, vanwege de zogenaamde puppylicentie. Een puppy kan absoluut door een volwassen hond worden gebeten, bijvoorbeeld als deze volwassen hond ooit een trauma heeft meegemaakt, angstig is, gestrest is of pijn heeft.

Veel mensen denken dat je een hond goed socialiseert door hem met elke vreemde hond te laten kennismaken. Helaas gaat dit vaak mis, je weet namelijk helemaal niet of elke vreemde hond wel zo sociaal is. Honden met elkaar laten kennismaken aan de lijn is vaak geen goed idee. Wanneer honden aan de lijn zitten, kunnen ze vaak niet weg en kunnen de lijnen in de knoop komen te zitten. Honden kunnen minder goed communiceren naar elkaar als ze aangelijnd zitten. Een hond weet dat hij aangelijnd is en dat hij niet weg kan als er iets gebeurt. Honden die aan de lijn zitten, bouwen vrijwel altijd spanning op als ze elkaar ontmoeten.

Je kunt een pup ook met andere honden socialiseren door op afstand te blijven. Een pup ziet, ruikt en hoort de andere hond en doet op afstand positieve ervaringen op. Laat een hond rustig observeren op afstand of ga eens meedoen met sociale wandelingen met de focus op kalmerende signalen en sociaalvaardig gedrag.

Jouw hond met elke hond laten kennismaken is niet essentieel voor een goede socialisatie. Wanneer je denkt dat je je pup met elke vreemde hond moet laten kennismaken voor een goede socialisatie, weet dan ook dat de kans heel groot is dat jouw hond op deze manier leert dat hij altijd iets moet met een vreemde hond. Een hond bouwt altijd spanning op als hij leert dat hij bij het zien van een andere hond ook moet interacteren. Hij leert dat hij elke hond die hij ziet moet begroeten (want dit is hem zo geleerd), waardoor je eigenlijk niet echt ontspannen kunt wandelen. In Nederland kom je namelijk altijd wel een andere hond tegen tenzij je ergens loopt waar echt niemand komt. Sommige honden raken helemaal gefocust op andere honden (want hier moet iets mee!) en dan vraagt de eigenaar zich af waarom hun hond gaat zitten, liggen, piepen, blaffen of zelfs uit uitvallen naar andere honden op straat.

Ga op zoek naar betrouwbare en stabiele volwassen honden om daar een paar keer per week (kort) mee te wandelen zodat jouw pup sociale vaardigheden leert. Het is onverstandig om pups met elkaar te laten spelen, omdat pups vaak nog geen sociaal vaardig gedrag kennen en zij al snel verkeerde dingen van elkaar overnemen. Daarnaast is pups met elkaar laten spelen voor of na de les op de hondenschool niet zo handig. Aan het begin van de les laten spelen zorgt ervoor dat de pups al overprikkeld en druk zijn voordat je aan de les begint. Aan het einde van de les zijn ze vaak al vermoeid en overprikkeld en reageren ze vaak hun frustratie af op de andere pups. De kans op negatieve ervaringen wordt dan erg groot en dit wil je voorkomen.

Puppy's met laten spelen op hondenschool puppycursus

Wat is een goede socialisatie pup checklist?

Een socialisatie puppy checklist of een puppy socialisatie schema is een lijst met socialisatieactiviteiten die je met jou pup doorloopt. Hierbij stel je je pup aan veel nieuwe omgevingen en prikkels bloot in een hele korte tijd. Zo’n lijst heeft allerlei plaatsen (bos, strand, winkelcentrum, winkel, dierenarts, station, bus, trein, tram), personen (mensen in uniform, met hoed op, met bril op, met baard, met jurk etc.), bewegende voorwerpen (stofzuiger, skateboard, auto’s, fietsers etc.), dieren (honden, katten, vogels, konijnen, paarden etc.) op de lijst staan. Hierbij vink je elke dag af wat jij hebt gesocialiseerd met jouw hond.

Wij zijn geen fan van een socialisatie pup checklist en raden dit niet aan. Wanneer je zo’n lijst volgt ben je niet bezig met het kijken naar wat jouw pup nodig heeft, maar volg je de mening van wat mensen in het algemeen belangrijk vinden waar een pup mee gesocialiseerd wordt. Het draait bij deze lijsten om de kwantiteit en niet om de kwaliteit.

Dat een pup in aanraking komt met de prikkels, mensen en omgevingen op een socialisatie pup checklist wil nog niet zeggen dat er daadwerkelijk op goede wijze gesocialiseerd wordt. Een pup die zo’n puppy socialisatie schema doorloopt kan alsnog heel bang zijn voor alles wat hij tegenkomt, hoe goed zijn baasje ook zijn best doet om de pup met alles in aanraking te laten komen. De pup in allerlei situaties plaatsen staat niet gelijk aan goed socialiseren.

Wij raden aan om in plaats van een socialisatie pup checklist zelf een lijstje te maken van de plaatsen die jij belangrijk vindt dat een pup die kent. Hierbij stel je geen tijdslimiet in en leg je geen druk op dat een pup voor (bijvoorbeeld) 16 weken alles gezien moet hebben en in elke situatie moet zijn geweest. Onthoud dat socialiseren een heel leven lang doorgaat. Kijk naar het tempo wat jouw pup aankan, plan rustdagen in zodat de pup het kan verwerken. Hoe ouder de pup wordt hoe makkelijker dit gaat en hoe meer hij aankan.

Hoe socialiseer je een angstige hond?

Wanneer je een angstige hond hebt die je wil socialiseren is het belangrijk om de druk in eerste instantie niet op socialisatie te leggen. Kijk eerst naar manieren om ervoor te zorgen dat jouw hond meer zelfvertrouwen krijgt en zich minder angstig voelt. Er zijn allerlei manieren om dit te bereiken. Eén van die manieren is door een verrijkte omgeving in te zetten. Dit kan je zelfs doen in je eigen woonkamer of achtertuin.

Een verrijkte omgeving helpt honden nieuwsgierig te worden en op onderzoek uit te gaan. Een hond leert nieuwe voorwerpen kennen op een laagdrempelige manier in veilige vertrouwde omgeving. Hij doet positieve ervaringen op en krijgt hierdoor zelfvertrouwen. De hond leert dat hij mag onderzoeken en nieuwsgierig kan zijn zonder dat hij gecorrigeerd wordt.

Bij een verrijkte omgeving leg je in een vertrouwde omgeving voorwerpen neer die je in huis hebt, maar die de hond niet kent. Bijvoorbeeld een paraplu, een krukje, schoenen, een emmer, noem maar op. Misschien kan je zelfs van kennissen of buren een aantal voorwerpen vragen, omdat de geur heel anders is. Deze voorwerpen leg je neer, je zegt helemaal niets en je laat de hond zelf ontdekken. Als de hond het heel spannend is dan help je je hond, je zegt niets maar gaat zelf naar een voorwerp toe en raakt het aan. Je zult zien dat de meeste honden dan ook durven te snuffelen. Gebruik geen voertjes, omdat dit een hond over zijn eigen grenzen heen kan laten gaan.

Als dit in de woonkamer goed gaat dan kan je dit een paar dagen later in de achtertuin doen en eventueel zelfs bij kennissen/vrienden/buren. Na elke succeservaring bouw je de ‘moeilijkheidsgraad’ op door dit in een ander omgeving te doen. Je hoeft niet altijd voorwerpen mee te nemen. Een verlaten schoolplein, winkelcentrum of industrieterrein in de avond is ook een verrijkte omgeving! Overal nieuwe indrukken en geurtjes. Stapje voor stapje bouw je op die manier het zelfvertrouwen op van een angstige hond, terwijl je hem tegelijkertijd socialiseert.

Wat te doen bij een slechte socialisatie van een hond?

Je hebt verschillende vormen van slechte socialisatie:

  • Honden die helemaal niet worden gesocialiseerd, ze zitten opgesloten en kennen niets van de wereld, waardoor ze angstig worden voor nieuwe prikkels;
  • Honden die aan veel te veel prikkels en situaties worden blootgesteld waarbij ze dit niet kunnen verwerken en angstig worden (oversocialiseren);
  • Honden die tijdens socialisatie een traumatische ervaring opdoen omdat ze niet uit een situatie kunnen of schrikken, waardoor ze angst ontwikkelen.

Bij een slechte socialisatie van een hond wordt vaak gedacht aan een hond die helemaal niets kent en wereldvreemd is, die te weinig gesocialiseerd is. Dit zie je vaak bij honden die van broodfokkers vandaan komen, niet alleen pups komen van broodfokkers vandaan, ook volwassen honden die niet meer nodig zijn bij broodfokkers worden verkocht. Wij hebben een volwassen hond geadopteerd die als fokteefje gebruikt zou worden bij een broodfokker (maar dit godszijdank niet werd). Toen zij één jaar was, had zij nog nooit gras gezien. Haar hele leven zat ze opgesloten in een kennel met nog een andere hond in dit hok. Ze was doodsbang voor alles en niet gesocialiseerd.

Een slechte socialisatie kan ook socialisatie zijn waarbij een hond te pas en te onpas wordt blootgesteld aan prikkels en nieuwe omgevingen. Honden worden té veel gesocialiseerd, waarbij de hond vaak getraumatiseerd wordt. Dit is het tegenovergestelde van niet socialiseren. Onbewust en onbedoeld krijgen héél veel honden hiermee te maken, omdat mensen denken dat het zo hoort.

In alle drie de gevallen is het belangrijk om te kijken naar wat de hond aangeeft aan te kunnen en vooral: de hond keuzes te geven. Onze hond is enorm opgeknapt op het moment dat ze omgevingen gewoon rustig mocht verkennen aan de lange lijn, waarbij ze altijd de keuze had om terug te gaan of uit een situatie te stappen. We hebben haar niet overweldigd en alles rustig aan gedaan. Bij onze hond hielp het om te wandelen aan een lange lijn. Voor sommige honden is de stap om zelf keuzes te mogen maken tijdens het wandelen nog te groot en voelen ze zich veiliger als ze meer begeleiding hebben, kijk echt goed naar je hond hiervoor. Een verrijkte omgeving toepassen kan heel helpend zijn in alle aspecten van hondenwelzijn en socialisatie. Zie de alinea hierboven voor meer informatie: “Hoe socialiseer je een angstige hond?”

Is een honden socialisatie cursus aan te raden?

Als je opzoek bent naar een goede honden socialisatie cursus dan is het aan te raden om te kijken naar een hondenschool die traint in hele kleine groepjes of individueel. Een doorsnee hondenschool traint vaak op een veld met 8-10 pups tegelijkertijd, waarbij de focus op commando’s ligt, maar niet op socialisatie.

Bij een goede honden socialisatiecursus ga je in kleine groepjes naar verschillende nieuwe omgevingen (elke week een nieuwe omgeving). De focus ligt niet op commando’s, maar op socialisatie. Aan commando’s heb je namelijk niets als jouw hond niet met nieuwe situaties om kan gaan. Er is  veel individuele aandacht, waarbij je ook hondentaal leert lezen en begrijpen, want jij moet ook buiten de cursus om je hond goed kunnen begeleiden. Je krijgt ook goede hulp als opgemerkt wordt dat jouw pup de socialisatie nog niet aan kan of overprikkeld raakt. In die gevallen zijn individuele lessen een uitkomst.

Het is géén goede socialisatie om pups voor de les of na de les met elkaar te laten spelen. Laat pups voor de les met elkaar spelen en ze zijn al moe voordat de les begint (het spelen zorgt voor te veel prikkels). Laat pups met elkaar spelen na de les dan zijn ze moe van de les en kunnen ze hierdoor uit overprikkeling verkeerd gedrag naar elkaar vertonen.

Wil je je hond socialiseren met andere honden dan zijn sociale wandelingen hier uiterst geschikt voor, waarbij 4-5 honden onder begeleiding op een afstand van elkaar een wandeling maken. Hierbij leer je alles over kalmerende signalen, stress signalen en sociaal hondengedrag. De afstand tussen de honden wordt stapsgewijs verkleind, gebaseerd op de signalen die honden naar elkaar geven, waarbij de focus ligt op positieve ervaringen opbouwen.

Meer leren over hondengedrag?

Wil je meer lezen over het begeleiden van honden en hondengedrag? In mijn boek: ” Je hond liefdevol opvoeden en begeleiden” staan allerlei nuttige en handige informatie geschreven volgens de nieuwste inzichten. Omdat jij dit blog gelezen hebt, kun je mijn boek bestellen zonder verzendkosten! Gebruik hiervoor de kortingscode “Kortingliefdevol”.

Hond liefdevol opvoeden en begeleiden

___________________________________________

Heb jij iets gehad aan dit blog? Laat ons weten of je wat geleerd hebt en of het jou en je hond heeft geholpen. Laat het weten in een reactie!

___________________________________________

Delen van dit blog (de link) mag voor niet-commerciële doeleinden, maar alleen als de juiste bronvermelding erbij wordt zet (een link die doorlinkt naar dit blog en onze website). Voor commerciële websites is het gebruiken van de tekst door middel van kopiëren/plakken van de tekst; of tekst op een of andere manier overnemen; en/of foto’s kopiëren en gebruiken niet toegestaan en maakt inbreuk op auteursrecht. Neem bij twijfel contact met ons op.

Bekijk ook de Facebookpagina en de Instagram van Dierenoppas Amersfoort!

Benieuwd naar andere hondenblogs? 

[BLOG] Wat jij nog niet wist over het wandelen met een lange riem!
[BLOG] Maar dat hoort toch zo? Snuffelbehoefte van de hond
[BLOG] Honden en tennisballen, is het wel zo natuurlijk en gezond?
[BLOG] Je puppy laten janken en piepen (in de bench), is dat wel goed?

Volg ons op Facebook en Instagram

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *